Studnia na działce jest bardzo fajnym pomysłem, który dodatkowo odciąży koszty związane z systemem nawadniającym na działce. Odpowiednio wykonana i wystylizowana może się stać główną atrakcją naszego ogrodu.
 

Studnia powinna być częścią całego planu zagospodarowania ogrodu. Nie wystarczy bowiem wykopać dziury w ziemi i cieszyć się, że na dnie pojawiła się woda. Powinniśmy wziąć pod uwagę w jaki sposób będą podlewane rośliny w ogrodzie, czy będziemy używać zraszaczy czy zainwestujemy w automatyczne nawadnianie. Należy sobie również zadać pytanie czy podlewany będzie sam trawnik, a może jakieś większe rośliny? A jeśli już zainwestujemy w zraszacze to ile ich ma być na działce? W tym krótkim artykule postaramy się odpowiedzieć na te i inne pytania, które nasuwają się w tej sprawie.

Po pierwsze do budowy studni powinniśmy zamówić specjalną ekipę fachowców. Nie są to prace, które możemy wykonać sami.
 

Studniarz powinien się zająć, poza wybudowaniem studni:

. Przeprowadzeniem próbnego pompowania.

. Określeniem najodpowiedniejszego rodzaju pompy - dobrać jej parametry uwzględniając zapotrzebowanie na wodę i wydajność warstwy wodonośnej.

. Kupnem i montażem pompy.

JAKA WODA
 

. WODY GRUNTOWE PŁYTKO ZALEGAJĄCE - znajduje się zwykle w pierwszej warstwie tzw. wodonośnej, nie występują pod ciśnieniem, ich poziom ulega dużym wahaniom, co jest spowodowane opadami atmosferycznymi. Ilość wody czerpana z takich zasobów jest zwykle niewystarczająca. Ponadto wody tego rodzaju łatwo ulegają zanieczyszczeniom.
 

. WODY PRZYKRYTE NIEPRZEPUSZCZALNĄ WARSTWĄ GRUNTU - są zwykle pod ciśnieniem dzięki czemu woda sama wypływa na powierzchnię (trzeba się tylko do niej dowiercić). Bardzo głębokie pokłady zawierają jednak wodę silnie zmineralizowaną. Inną ich wadą jest to, że często występują na znacznej głębokości.

RODZAJ STUDNI
 

Rodzaj studni jaka ma powstać w naszym ogrodzie zależy od warunków hydrogeologicznych terenu, czyli od: wydajności podziemnych źródeł, ich głębokości oraz od poziomu wód gruntowych. Biorąc pod uwagę te wszystkie elementy studnie możemy podzielić na:
 

. Studnie kopane (tzw. cembrowe) - to właśnie ze studni takiego rodzaju korzysta się pobierając płytkie wody gruntowe. Zbudowana jest z betonowych kręgów, które umieszcza się w wykopie. Studnie tego typu zwykle nie mają głębokości większej niż 10 m, a najczęściej nie osiągają nawet połowy tej głębokości. Dlatego woda pobierana woda bardzo często jest zanieczyszczona (zabrudzenia dostają się do niej z górnych warstw podłoża). Dlatego odradzalibyśmy stawiania takiej konstrukcji w ogrodzie chyba, że wodę będziemy pobierać za pomocą pompy ssącej lub zanurzeniowej, której wysokości podnoszenia będzie wynosić co najmniej 0,5 MPa.
 

. Studnie wąskorurowe (tzw. abisynki) - podobnie jak w poprzednim przypadku sięgają na głębokość 10 m, pobierając wodę z górnych warstw gleby. Woda wydobywana jest przez rurę zakończoną filtrem. Ma on za zadanie oczyścić wodę z zabrudzeń, ale może ulec uszkodzeniu w momencie wkręcania go w ziemię. Lepszym rozwiązaniem jest wkręcenie rury osłonowej, do której wpuszcza się rurę zakończoną filtrem, na samym końcu rurę osłonową trzeba wyciągnąć. Tak montowana rura może sięgać do głębszych warstw. Rura pozostająca w gruncie ma średnicę 50 mm, podłącza się ją do elektrycznej pompy ssącej. Wydajność studni wąskorurowej wynosi około 3,5 m3/h.
 

. Studnie wiercone, z rurami osłonowymi (tzw. głębinowe) - są to studnie najdroższe w budowie, ale najpewniejsze, a to dlatego, że można dzięki nim wydobywać wody z różnych głębokości. Wszystko dzięki swojej budowie. W grunt wprowadza się rury osłonowe, a następnie wpuszcza się do środka filtr, tak aby natrafił na warstwę wodonośną. Końcowymi elementami konstrukcji są: rura osłonowa lub przewód ze smokiem ssawnym. Powinny być podłączone do pompy samozasysającej albo głębinowej, dzięki czemu wydobędziemy wodę nawet z najgłębszych warstw gruntu. Rura, w której znajduje się pompa ma zwykle 75 lub 100 mm szerokości.

JAKOŚĆ WODY
 

Po wykonaniu studni dobrze jest zrobić badanie jakości wody i ewentualnie zastosować urządzenia uzdatniające. Co prawda do podlewania trawnika woda nie musi spełniać standardów wody pitnej, ale już rośliny jadalne potrzebują cieczy o wyższej jakości. Również jeśli chodzi o doprowadzenie wody do domu, musimy brać pod uwagę tylko wodę pitną.
 

MIEJSCE NA STUDNIĘ
 

Najlepsze miejsce na studnię powinien wskazać studniarz, firma poszukująca wody metodą elektrooporową albo różdżkarz specjalizujący się w poszukiwaniu wody.
Dobrze, żeby studnia zasilająca instalację nawadniającą znajdowała się w miejscu centralnym tej instalacji, co ograniczy straty ciśnienia. Musi też spełniać warunki stawiane w przepisach:

. Ujęcie wody pitnej musi być w odległości 5 m od granicy działki (chyba, że będzie dostarczało wody dla dwóch domostw).

. Musi znajdować w odpowiedniej odległości od urządzeń na działce, w których przetrzymywane są ścieki - od szamba 15 m, od przydomowej oczyszczalni ścieków 30 m.

POMPA
 

Pompa to agregat składający się z pompy i silnika połączonych w jednej obudowie. W agregacie montuje się różne zabezpieczenia: układ łagodnego rozruchu, zabezpieczenie przed przegrzaniem, spadkiem napięcia, przeciążeniem. Pompy do użytku domowego i ogrodowego mają ciśnienie tłoczenia do 10 MPa przy wydajności 4 m3/h.
 

Może być:

. Samozasysająca - nadaje się tylko do studni, w których poziom wód gruntowych znajduje się nie głębiej niż 7 m poniżej poziomu terenu. Może być stała (w pomieszczeniu lub specjalnej studzience) albo przenośna (na płaskim gruncie). Aby pompa nam dobrze służyła przez dłuższy okres czasu, przed pierwszym uruchomieniem należy ją napełnić wodą (służy do tego dodatkowy otwór wkomponowany w jej korpus). Standardowe ciśnienie takich pomp wynosi 0,5 MPa przy wydajności 1 m3/h - wodą pod takim ciśnieniem spokojnie możemy podlewać trawnik za pomocą kilku zraszaczy. Dodatkową ochronę pracy pompy stanowi zbiornik hydroforowy.

. Zanurzeniowa - ma silnik przystosowany do pracy w wodzie. Nadaje się do studni kopanych lub zbiorników na deszczówkę. Umieszcza się ją wewnątrz studni i podłącza do prądu.

. Głębinowa - pompę z hermetycznym silnikiem umieszcza się w warstwie wodonośnej. Można nią czerpać wodę z dowolnej głębokości (głównie, gdy następuje stałe obniżanie się zwierciadła wody podczas pompowania poniżej 7 m pod poziom terenu).

. Ręczna - umożliwia pobieranie niewielkich ilości wody z głębokości 6-7 m.

EKSPLOATACJA
 

Pompę zazwyczaj włącza się ręcznie, dla wygodnych możemy polecić zegar sterujący. Wystarczy wtedy ustawić na nim godzinę w jakiej ma się załączyć sprzęt. Aby nie dławić pompy (zwłaszcza gdy nie mamy zbiornika hydroforowego), najpierw należy otworzyć wypływ wody, a później włączać pompę, dzięki temu jej żywotność będzie znacznie dłuższa.
Pompy należy zabezpieczać przed mrozem. Z samozasysających w pierwszej kolejności usuwa się wodę, następnie demontuje i pokrywa specjalnym płynem, a studnię zakrywa szczelną pokrywą. Takie, które nie są bezpośrednio narażone na mróz - nie trzeba demontować na zimę.

Pompy zanurzeniowe i głębinowe można pozostawić na zimę, ale wymagają odpowiedniej izolacji. Najlepiej jest przykryć je styropianem, jest to bowiem najlepsze zabezpieczenie przed mrozem.
Dokładniejsze informacje na temat eksploatacji pomp powinien nam udzielić ich producent.

 

PRZEPISY

Chęć wykonania studni należy zgłosić 30 dni przed terminem rozpoczęcia budowy, w wydziale architektury urzędu gminy lub miasta. Jeśli studnia ma mieć mniej niż 30 m, a ilość pobieranej wody nie będzie przekraczać 5 m3 na dobę to nie wymaga się pozwolenia. Jeśli ma być większa niezbędne jest pozwolenie wodno-prawne właściwego organu administracji geologicznej. Można te czynności zlecić wykonawcy studni.
 

Na sam koniec podamy państwu jakie są koszty wykonania studni różnego rodzaju, razem z materiałem, w przeliczeniu na 1 metr. Wykonanie studni kopanej wynosi od 200 zł/m, abisynki - 60 zł/m, a głębinowej od 110 do 150 zł/m.